(Reuters) -Các ngân hàng trung ương đang xem xét việc tạo ra các loại tiền kỹ thuật số (digital currency) của riêng họ – một sự tương phản rõ rệt với các đặc điểm của tiền mã hóa vốn đang tìm cách chống lại các hệ thống tiền tệ độc quyền nhà nước. Vậy tiền kĩ thuật số quốc gia, phát hành bởi ngân hàng trung ương (CBDC) là gì?

CBDCs khác với crypto-currencies

CBDC tương đương về đơn vị với các loại tiền truyền thống (tiền giấy hoặc đồng xu), nhưng ở dạng kỹ thuật số, được phát hành và chi phối bởi ngân hàng trung ương của một quốc gia. Ngược lại, các loại tiền mã hóa (cryptocurrency) như bitcoin được tạo ra bằng cách giải các câu đố toán học phức tạp và chịu sự chi phối của các cộng đồng trực tuyến (miners) thay vì một cơ quan tập trung.

Mẫu số chung là cả tiền mã hóa và CBDC, với các mức độ khác nhau, đều dựa trên công nghệ blockchain, một sổ cái kỹ thuật số cho phép các giao dịch được ghi lại và truy cập trong thời gian thực bởi nhiều bên.

Mặc dù một số nhà bán lẻ chấp nhận bitcoin như một hình thức thanh toán, tiền mã hóa không được công nhận là hợp pháp, mà theo định nghĩa, CBDC mới là phương tiện thanh toán chính thống.

Và không giống như tiền ngân hàng trung ương (dạng truyền thống và kỹ thuật số), giá trị của tiền điện tử được xác định hoàn toàn bởi thị trường và không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như chính sách tiền tệ hoặc thặng dư thương mại.

Tiền điện tử là gì?

Sự phát triển của công nghệ như thẻ ghi nợ (debit cards) không tiếp xúc đã giúp người tiêu dùng và doanh nghiệp sử dụng tiền điện tử (electronic cash / e-money) dễ dàng hơn trong thanh toán hàng hóa và dịch vụ. Nhưng điều này cũng khác với CBDC.

Tiền điện tử, được Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) định nghĩa là một kho lưu trữ giá trị để thanh toán cho các nhà bán lẻ hoặc giữa các thiết bị, thường được giữ tại ngân hàng hoặc trên thẻ trả trước hoặc ví điện tử như PayPal.

CBDC không chỉ đơn thuần là một đại diện của tiền vật lý như đã biết, hay như trường hợp của tiền điện tử, mà nó là một sự thay thế hoàn toàn cho tiền giấy và tiền xu.

Lợi ích của CBDCs

Các ngân hàng trung ương tin rằng CBDC có thể làm cho các hệ thống thanh toán, thường tốn thời gian và chi phí, trở nên hiệu quả hơn, giảm thời gian chuyển tiền và thanh toán và do đó kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế. Một số cho rằng CBDC cũng có thể chống lại sự gia tăng của tiền điện tử do khu vực tư nhân phát hành, ví dụ như Libra (dự kiến ​ra mắt vào tháng 6 năm 2020).

Bitcoin và các loại tiền mã hóa khác, bị cản trở bởi sự biến động mạnh mẽ, đã đưa ra một số mối đe dọa tiềm năng đối với sự kiểm soát của ngân hàng trung ương đối với tiền tệ. Nhưng các ngân hàng trung ương băn khoăn hơn đối với Libra khi nó có thể đạt tới hàng tỷ người dùng và nhanh chóng làm xói mòn chủ quyền tối cao đối với chính sách tiền tệ quốc gia.

CBDC có thể giải quyết các vấn đề như thanh toán không hiệu quả mà tiền mã hóa đã tìm cách giải quyết, trong khi vẫn duy trì sự kiểm soát của nhà nước đối với tiền.

Trong thời đại của lãi suất âm, CBDC cũng được coi là một công cụ để khuyến khích các doanh nghiệp và người dân chi tiền và đầu tư, theo lập luận, vì chúng có thể được sử dụng để thu phí hộ gia đình và doanh nghiệp khi giữ tiền mặt.

Tiền kĩ thuật số quốc gia có trở thành sự thật?

Có thể nói CBDC ngày càng gần với sự hiện thực hóa, mặc dù hầu hết các dự án CBDC vẫn còn ở giai đoạn rất sớm hoặc khái niệm. Một số ngân hàng trung ương ngày càng tăng khả năng phát hành các loại tiền kỹ thuật số của riêng họ trong vài năm tới, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đã cho biết. Hầu hết các chương trình thí điểm này là từ các thị trường mới nổi.

Trong số các nền kinh tế lớn, Trung Quốc trở thành người đầu tiên giới thiệu CBDC. Mặc dù chi tiết về dự án xây dựng đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số còn hạn chế, nó sẽ được cung cấp một phần bởi công nghệ blockchain và ban đầu sẽ được phát hành cho các ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính khác.

Các ngân hàng trung ương của Anh, khu vực đồng Euro, Nhật Bản, Thụy Điển và Thụy Sĩ cho biết vào thứ ba, họ sẽ chia sẻ kinh nghiệm trong một nhóm được BIS hỗ trợ khi họ kiểm tra trường hợp phát hành CBDC.

Các ngân hàng trung ương lớn có ủng hộ?

Thận trọng và hoài nghi tồn tại. Chẳng hạn, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, đáng ngạc nhiên khi không có sự hợp tác với sáng kiến ​​của các ngân hàng trung ương châu Âu và Nhật Bản để xem xét CBDC.

Bình luận của người viết: Lí do có thể đến từ việc USD là đồng tiền thanh toán chung cho toàn thế giới hàng trăm năm qua. Nó có ảnh hưởng cực kỳ sâu rộng tới an ninh tiền tệ vĩ mô của Hoa Kỳ cũng như toàn thế giới, cùng với đó là các vấn đề kinh tế, tài chính và chính trị khác.

Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết vào tháng 11, ngân hàng đã theo dõi cuộc tranh luận về tiền kỹ thuật số nhưng không chủ động xem xét vấn đề của chính mình giữa một loạt các câu hỏi pháp lý, quy định và hoạt động.

Những bên khác, chẳng hạn như Ngân hàng Nhật Bản (BOJ), đã cảnh báo rằng những bất ổn về tác động của CBDC đối với ngân hàng thương mại phải được giải quyết. BOJ cũng đã giải thích ý tưởng rằng CBDC có thể tăng hiệu quả của các chính sách lãi suất âm.

Nguồn: https://www.reuters.com/article/us-cenbank-digital-currencies-explainer/explainer-central-bank-digital-currencies-moving-towards-reality-idUSKBN1ZM2JH

Bổ sung của người viết: BIS tin rằng các nền kinh tế mới nổi sẽ được hưởng nhiều lợi ích từ CBDC bởi nó có khả năng gia tăng đáng kể sự tiếp cận dịch vụ ngân hàng và toàn diện tài chính cho đại bộ phận người dân. Ngân hàng trung ương Đông Caribe, Bahamas, Cambodia đang nghiên cứu thử nghiệm CBDC. Nga cũng đang tích cực nghiên cứu lợi ích cũng như hạn chế của CBDC.  https://www.dcforecasts.com/altcoin-news/russias-central-bank-looks-into-the-pros-and-cons-of-cbdc/